AB ve Rusya'nın Ukrayna dışındaki bölgelerde de çatışmaları devam ediyor. Rusya'nın Baltık Denizi'ndeki Kaliningrad'a yaptığı mal teslimatlarının durdurulmasından kaynaklanan anlaşmazlık günlerdir devam ediyor.
MAYIS’TA O BÖLGEDE TATBİKAT YAPILMIŞTI
AB diplomatları, Litvanya ile Rusya arasındaki çatışmanın tırmanmasından endişeli. 14 Mayıs’ta Rus haber kanalı Interfax, Rusya’nın Baltık Denizi kıyısındaki Kaliningrad bölgesinde yeni bir tatbikat yaptığını aktarmıştı. Finlandiya’nın NATO’ya katılacağını duyurmasından sonra Baltık Deniz filosuna ait Su-27’nin 10’dan fazla mürettebatının katılımıyla yapılan tatbikat savaşın Baltık’a taşındığına dair endişe uyandırmıştı.
NORVEÇ’İ TEHDİT ETTİ
Die Welt’in haberine göre Rusça konuşan nüfuslar söz konusu olduğunda, Rusya ile çatışmanın tek kaynağı Kaliningrad değil. Çarşamba günü, Moskova hükümeti Norveç'i Svalbard'da Ruslara kötü muamele yapmakla suçlayarak misilleme tehdidinde bulundu.
RUSYA DÜŞÜNEN, KONUŞAN VE HİSSEDEN
Alman Dış İlişkiler Konseyi'nden (DGAP) Rusya uzmanı Stefan Meister, Vladimir Putin'in Rusya dışındaki "Rusça düşünen, konuşan ve hisseden" insanları da savunmak istediğini söylemesi, çatışmaları tırmandırması için bir kapı olabilir.
TEK TREN ROTASI YAPTIRIMLARDAN ETKİLENİYOR
Rusya ile Litvanya arasındaki anlaşmazlık, 17 Haziran'dan bu yana yürürlükte olan bazı malların Rus dış bölgesine transit geçiş yasağıyla ilgili. Litvanya, AB yaptırımlarına tabi olduğu için Rusya'dan gelen inşaat malzemeleri, metaller ve kömür gibi mallara transit olarak alıkoyuyor.
Rusya ile Kaliningrad arasındaki tek tren rotası yasaktan etkileniyor. Eski Doğu Prusya Königsberg'e giden hava ve deniz yolu için ise yasaklar söz konusu değil.
“LİTVANYA HÜKÜMETİNDEN YAPTIRIMLARI BU DENLİ UYGULAMASI İSTENMEDİ”
Die Welt’in haberine göre AB ve Litvanya, 10 Temmuz'a kadar bir uzlaşmaya varmak istiyor. Haberde AB diplomatlarının meselenin gereksiz yere tırmandığını söylediği belirtilirken diplomatlardan birinin “kimse Litvanya hükümetinden AB yaptırım rejimini bu kadar tutarlı bir şekilde uygulamasını istemedi” dediği aktarıldı.
“LİTVANYA YAPTIRIMLARI UYGULAMA HAKKINA SAHİP”
Die Welt, SPD parlamento grubunun dış politika sözcüsü Nils Schmid’in ise “Litvanya yaptırımları uygulama hakkına sahip. Ancak, örneğin Avrupa Parlamentosu'ndan gelen kısıtlama çağrısı da doğru.” dediğini aktardı.
“AB YAPTIRIM POLİTİKASININ GÜVENİRLİĞİ ZEDELENMEMELİ”
Litvanya Dışişleri Bakanlığı sözcüsü, yaptırımların uygulanması ve alınan kararların AB yaptırım politikasının güvenilirliğini ve etkinliğini zedelememesi gerektiğini söyledi.
“RUSYA’NIN KALİNİNGRAD’A NE KADAR DUYARLI OLDUĞUNU HERKES BİLİYOR”
Alman Dış İlişkiler Konseyi'nden (DGAP) Rusya uzmanı Stefan Meister, "Rusya'nın Kaliningrad'a ne kadar duyarlı olduğunu herkes biliyor" şeklinde konuştu.
Bir AB diplomatı ise, "Ruslar zayıfladı, ancak her şeye katlanmayacaklar. Şimdiki sorun, tüm tarafları kurtaran bir çözüm bulmak.” diyor.
“BAŞKA BİR ÇATIŞMAYA GEREK YOK”
Die Welt’e göre ABD, İngiltere, Fransa ve Almanya Ukrayna dışında başka bir çatışmaya daha gerek olmadığı konusunda hemfikir. Haberde çözüm olarak ise AB Komisyonu'nun artık yaptırımların transit geçiş için geçerli olmadığına karar vermesi olduğuna dikkat çekiliyor.
SPİTSBERGEN'DEKİ RUSLAR’IN DURUMU FARKLI
Die Welt’in haberinde, Norveç'in Spitsbergen takımadalarında yaşayan birkaç yüz Rus'un durumunun oldukça farklı olduğu aktarılıyor. 1920'de imzalanan bir sözleşme onlara orada madencilik yapma hakkı veriyor ve Rusya'dan tedarik ediyorlar.
“NORVEÇ’İN YAPTIRIM UYGULAMA HAKKI OLMAMALI”
Alman gazetesi Norveç’in AB üyesi olmadığı halde Rusya'ya karşı AB yaptırımlarını uyguladığına dikkat çekildi. Normalde gemi ile Spitsbergen'e mal taşımacılığının AB yaptırımlarından etkilenmemesi gerekiyor.
“KALİNİNGRAD KADAR ÖNEMLİ DEĞİL”
Takımadaların yerleşimlerine gönderilen Rus kargolarının çoğu, önce Norveç anakarasındaki bir kontrol noktasından geçmek zorunda, dolayısıyla yaptırıma tabi mallara kapalı.
Rusya uzmanı Meister ise bu durumun “Rusya için askeri önemi nedeniyle Kaliningrad kadar ciddi olmadığını" söylüyor.
ESKİ SOVYET ÜLKELERİ SORUNU
Die Welt farklı bir sorun olarak özellikle eski Sovyet cumhuriyetlerinde yaşayan Rusları gösteriyor. Bu sorun Baltık Devletleri, Moldova ve Kazakistan için geçerli. Üç Baltık ülkesi Estonya, Letonya ve Litvanya'nın AB ve NATO üyesiyken Rusya'dan Moldova’ya ulaşmak zordur ve Kazakistan’ın durumu farklılık arz eder.
“KAZAKİSTAN TEHDİT ALTINDA HİSSEDİYOR”
Doğu Avrupa Enstitüsü ZOIS'de Orta Asya uzmanı olan Beate Eschment’e göre "Kazakistan tehdit altında olduğunu hissediyor".
Rusya ile çok uzun bir sınırı olan Kazakistan’da Rus azınlığı yaşıyor. Özellikle ülkenin petrol zengini kuzey bölgesinde nüfusunun yaklaşık yüzde 18'i Rustur. Eschment, "Putin'den Kazakistan'daki Rus azınlığı korumak için daha fazlasını yapmasını isteyen Duma milletvekilleri var" diyor.
RUSLARI KORUMA POLİTİKASINI KULLANIYOR
Rusya uzmanı Meister’e göre "Moskova yurtdışındaki Ruslarla ilgili retoriği sürdürecek.” Die Welt’in haberinde bu cümle “Putin, yurtdışındaki Rusları sözde koruma politikasını diğer ülkeleri baskı altına almak için kullanıyor.” şeklinde açıklanıyor.